Begrotingsdebat: 11-11-2019
Voorzitter,
11 november is een datum met vele betekenissen, Sint Maarten en het begin van carnaval. Beide dagen niet weg te denken in Nederland. En toevalligerwijs staat op deze dag ook de begroting en het herstelplan van de gemeente Oldambt op de agenda van deze raad. We kunnen dankjewel zeggen voor het snoepgoed wat nog over blijft voor de inwoners van deze gemeente of gewoon alaaf zeggen op het carnavalsbal.
Voorzitter, de voorstellen die vandaag ter stemming worden gebracht en het herstelplan getuigen ervan dat de coalitie jaren is doorgegaan met eigen beleid, oftewel, het kon niet op. Sinds de toenmalige regering de decentralisaties invoerde in 2015, heeft de VCP elke keer gewaarschuwd voor financiële tekorten in de begroting. In 2017 werd al duidelijk dat er ernstige tekorten zouden komen op het sociaal domein. Blijkbaar was dat geen belemmering bij de coalitieonderhandelingen in 2018 , gelukzalig sloot men elkaar in de armen. Tot in het voorjaar 2019 de alarmbellen afgingen, er waren miljoenen tekort in de begroting.
Voorzitter, de kaasschaaf moest over de uitgaven en de kosten van de gemeente. Maar met een gewone kaasschaaf zou het niet lukken, dus er moest een nieuwe kaasschaaf worden aangeschaft, nou, het lijkt meer op een botte bijl.
Nieuw beleid moest er komen, schreeuwde de coalitie. Maar voorzitter, wat voor een nieuw beleid. Al jaren worden mensen vanuit Den Haag bestookt met bezuinigingsplannen, en deze gemeente doet het nog even dunnetjes over. En dan maar de makkelijkste inwoners het hardst treffen, de sociaal zwakkeren. Want hoe we het ook draaien of keren, daar zijn we in deze regio nummer 1 in.
Even wat voorbeelden
- Het hoogste werkloosheidcijfer
- Het hoogst aantal kinderen die opgroeien in armoede
- Gezinnen die gebruik maken van jeugdhulp
En zo kan ik nog wel even doorgaan. Voorzitter, en we kunnen allemaal met de vinger wijzen naar Den Haag, en ook terecht. Maar eens naar jezelf kijken is ook een kunst, zelfreflectie van partijen is een zeldzaam goed geworden. En dan kijk ik maar eens in de richting van de PvdA. De fractievoorzitter van deze partij in deze raad geeft openlijk toe dat er fouten zijn gemaakt door hun partij toen zij regeringsverantwoordelijk hadden. En niet alleen verantwoordelijk waren op regeringsniveau, maar ook provinciaal en op gemeentelijk niveau in deze provincie.
Zij zijn de partij die het minst aan zelfreflectie hebben gedaan, zij zijn mede verantwoordelijk voor de sociale en financiële puinhoop in de gemeente en in deze regio!
Sociaal Domein:
Het beweren dat er in Oldambt meer uren geïndiceerd wordt dan in omliggende gemeenten lijkt ons geen goede vergelijking
Heeft u hier een enquête voor gehouden of is het uit de lucht gegrepen. Niets zegt mij dat het de juiste beredenering is.
U wilt bezuinigen op het aantal uren wat er bij de cliënten wordt ingezet. Moeten wij ons daarbij voorstellen dat cliënten b.v. van 3 naar 2 uur gaat of van 5 naar 3 in de week? Dan denken wij dat u niet goed op de hoogte bent van wat huishoudelijke hulp inhoud bij de doelgroep die in aanmerking komen voor huishoudelijk hulp.
De stap om het aan te vragen is al moeilijk genoeg en dan ook nog zo te korten op verstrekking van hulp is onverstandig en onaanvaardbaar. Natuurlijk blijft het doel gelijk een veilig en schoonhuis. Toch kun je dan niet bij ieder huis hetzelfde rekenen.
Huishoudelijk hulp houdt in dat de client het niet meer zelfstandig kan en het daarom uit handen geeft en vraagt om hulp. Als u het goed wil doen staat de client centraal en hebben ze tijdens de indicatie aangegeven wat de taken zijn waar ze hulp bij nodig hebben en lijkt het ons dat en stukje sociale contact ook op zijn plaats is. We hebben het wel over mensen.
Omvattend: Als u zich een huis van een client voor huishoudelijk hulp voorstelt en denkt; het doel kan worden gehaald met cijfertjes, dan hebt u als bestuur van gemeente Oldambt niet de juiste mensen kennis om hier over te oordelen u laat u bevolking in de kou staan.
Het gaat altijd ten koste van de client en zijn/haar hulp. Wat denkt u dat een hulp b.v. bij drie cliënten op een dag huishoudelijk hulp kan verrichten? Dan wordt de werkdruk wel veel te hoog.
Voorzitter, en zijn we werkelijk zo arm, er ligt nog wel voor een paar miljoen op reserve, maar dat was voor barre tijden. Een marginaal gedeelte wordt gebruikt om de begroting rond te maken. En hoe wilt u het dan doen als tijden nog minder worden?
Saneren is moderniseren, gebruik dat geld om van je tekorten af te komen, want op deze manier blijft het aanmodderen. Ga je huishouding op orde brengen, dat is de taak, zorg dat er werkgelegenheid komt, dat is de taak!
Voorzitter, en dan over de NPG gelden. In deze raad is de afspraak gemaakt dat dit geld alleen voor de inwoners zou zijn. Tot drie keer toe lezen wij dat u deze gelden misbruikt naar eigen inzicht. U bent het college en niet de raad, daar gaan wij als raad over.
Reeds maanden gonst het via sociaal media en in kranten hoe o.a. de Noordelijke gemeenten er financieel voor staan. Van de 42 gemeenten in de noordelijke provincies zijn er zes welke niet hoeven te bezuinigen.
Kommer en kwel lijkt het in de meeste gemeenten, en in het Oldambt is het al niet anders. Het is zelfs dusdanig dat nota bene een SP wethouder de pijp aan Maarten geeft en zijn ontslag indient. En wie neemt de financiële taken over? Een wethouder van de VVD, nota bene een partij die er landelijk prat op gaat om de burger keer op keer beloftes te doen maar aan de achterkant je portemonnee leegrooft.
Zou het in onze gemeente anders gaan? Na de presentatie van de programmabegroting 2020 en het herstelplan welke vanavond voorligt moeten we helaas constateren dat dit niet het geval is. Op het herstelplan komen we later nog terug.
Op pagina vijf van de programmabegroting komen we direct al twee leuke inkoppertjes tegen. Allereerst beginnen we met de constatering dat de “begroting gebaseerd is op bestaand beleid”, je zou zeggen goh het gaat niet goed in onze gemeente, we moeten drastisch bezuinigen, we moeten aandelen Essent verkopen, we plunderen de reservepot.
In plaats van dat het college het bestaand beleid eens tegen het licht houdt en wijzigen aanbrengt en denkt kunnen we wel op de oude voet verder gaan? Zie hier het college in een notendop.
Als tweede krijgt het Rijksbeleid nog maar eens de schuld van al deze veroorzaakte ellende, taken opgedragen welke behoren tot het sociaal domein waar onvoldoende financiële middelen tegenover worden gezet is de hoofdschuldige. En dan als klap op de vuurpijl komt er ook nog eens de boodschap dat “we zijn niet optimistisch over de uitkomsten op korte termijn van de lobby die is gestart om meer geld vrij te maken om het gemeentefonds te spekken”. Dus hoedt U, er komt nog meer rampspoed aan de komende jaren, is dat wat het college hiermee wil zeggen? Het lijkt erop.
Herstelplan:
Dan het herstelplan welke nu voorligt. Er wordt sinds het voorjaar van 2019 reeds gesproken over de miljoenen tekorten van onze gemeente, de raad werd voorgehouden om met plannen te komen om dit te stoppen, er werden technische avonden belegt waarin de raad de gelegenheid kreeg in onderling debat te gaan hoe dit op te lossen en met plannen te komen. Heeft het wat opgeleverd? Weinig zo te zien.
De naar ons inzien ingebrachte voorstellen zijn allen aan de kant geschoven door het college. O ja het heeft toch nog iets opgeleverd, een partij welke met voorstellen kwam, werd totaal geschoffeerd door niks van hun inbreng over te nemen, kondigden aan niet meer beschikbaar te zijn voor de coalitie onderhandelingen.
In een herstelplan verwacht je dat het alleen maar gaat over hoe de gemeente de bezuinigingen wil ombuigen en weer in een rustig financieel vaarwater terecht wil komen.
Wat blijkt er sluipt een voorstel in welke behelst om toch nog meer extra geld uit te gaan geven welke niet zijn meegenomen in de begroting 2020.
De eerste twee kunnen onze sympathie nog dragen, het fietspad Bovenburen, een essentieel iets waar schoolkinderen en inwoners elke dag gebruik van maken, de wortelproblematiek welke leidt tot gevaarlijke situaties, het in gevaar brengen van burgers lijkt ons ook geen onderdeel wat deze gemeente zou moeten willen.
Maar dan het derde voorstel. Een kunstgrasveld voor HCW. Nu breekt ons toch de klomp, er wordt reeds maanden aangekondigd dat sportvereniging zich zelf meer moeten zien te bedruipen, eigen onderhoud moeten gaan plegen, maar moeten gaan fuseren en meer van dit fraais, en dan wordt er zomaar even een aankondiging gedaan dat de hockeyclub 300.000 euro ziet bijgeschreven op hun rekening voor een kunstgrasveld.
Een leuk cadeautje in het 90 jarig bestaan van de club van de gemeente zullen we maar denken. Met zo’n voorstel ben je de schaamte voorbij, en waan je jezelf als god in Frankrijk.
En zal het hier bij blijven? Het debacle met het kunstgrasveld van WVV in het verleden ligt ons nog vers in het geheugen, ook daar moest achteraf het college om meer geld vragen.
Voorzitter, waar de kinderen op 11 november het liedje ‘Kip Kap Kogel’ aan de huizen ten gehore zullen brengen in ruil voor snoep gaat er ‘helaas’ ook een definitieve kogel door de kerk tijdens een raadvergadering van de gemeente Oldambt. Een kogel die men eigenlijk op voorhand mag gaan classificeren als een ware ‘sloopkogel,’ want er zal en moet bezuinigd worden! Kortom; het mes zal snijden en de inwoners zullen figuurlijk bloeden wat letterlijk betekent … betalen.
De uitgaven zijn door wanbeleid, megalomane waanideeën in de vorm van prestige projecten door inmiddels al afgezwaaide wethouders, hoge werkloosheid en leningen mede tot stand gekomen door een college die inmiddels zelf ook op sterven na dood is.
Iedereen zal er iets van gaan merken in de gemeente Oldambt. Van voetbalclubs tot jongerenorganisaties. Van begraafplaatsen tot wegen. Van het participatiefonds tot cultuur. Van jong tot oud. Iedereen, maar dan ook werkelijk iedereen in de gemeente Oldambt zal moeten betalen tegen versoberende maatregelen die tot stand zijn gekomen door dwaze bestuurders die geen enkele binding hebben met de mooiste streek van Nederland genaamd Oldambt.
Het vaststaand feit is dat deze bestuurders het Oldambt met zijn rijke traditie en historie helemaal niet mooier en rijker wilden maken maar doelbewust smeriger en armer hebben gehouden zolang de gemeente Oldambt al bestaat. Waar het Oldambt nette begraafplaatsen moet hebben krioelt het van het onkruid en scheefzakkade graven en paden. Staat een Chinees restaurant en beddenzaak in het centrum van Winschoten al jaren in verre gaande staat van ontbinding. Is het percentage uitkeringen hoog en werkgelegenheid voor praktisch alle opleidingsniveaus laag. En zijn de uitgaven significant hoger dan de opbrengsten, want in het Oldambt is per slot van rekening alles voor een symbolische euro te koop. Feiten en cijfers die geen schoonheidsprijs verdienen laat staan reclame zijn.
De gemeente Oldambt is het lelijke eendje geworden van de provincie Groningen.
Een voorbeeld van een gefuseerde gemeente van hoe het totaal niet moet. Burgemeester Kuin van de gemeente Pekela noemde het ‘een misschien geen fantastisch huwelijk’ tussen zijn gemeente en buurgemeente Veendam, maar vergat daarbij één ding. Burgemeester Kuin vergat te kijken in de tuin. In de tuin van de buren!
De tuin van buurgemeente Oldambt waar het al jaren een weerga is van geld smijten wat er niet is, achterkamertjespolitiek, vertrekkende en chanterende wethouders mede veroorzaakt door nota bene een mislukte herindeling in 2009.
Voorzitter, dank U.