Column: Tijdsgeest
De dag voor Koningsdag las ik een artikel in de Gelderlander wat ging over dieren in het circus. Niet zozeer wilde dieren, maar dieren over het algemeen. Kamelen, lama´s, honden en paarden. Het was een interessant artikel waar een stukje tijdsgeest in verscholen lag. Waar zijn in het circus de tijgers, leeuwen en olifanten gebleven? Ofwel de wilde dieren waarvoor mensen vroeger juist naar het circus gingen? Op last van de politiek zijn die weg. En geldt er een verbod op wilde dieren in het circus. En daar hebben we weer dat stukje tijdsgeest. Wie aan een circus denkt, denkt soms even aan clown Bassie van het populaire duo Bassie en Adriaan. Die het circus min of meer op de kaart zette. Ze hadden een eigen circus met wilde dieren en tijdens één van hun avonturen was het clown Bassie die aan de binnenkant van zijn ogen ging kijken om zichzelf als dompteur aan het werk te zien. Dit speelde zich af in de jaren 70 van de vorige eeuw. Een decennium waarin vrijheid blijheid de boventoon voerde. Wilde dieren in het circus was heel normaal, maar vandaag de dag is dat helaas niet meer zo.
Een circus zonder (wilde) dieren is geen circus. Dat is hetzelfde als een pretpark zonder reuzenrad. En een zwembad zonder wildwaterbaan. Dieren horen nou eenmaal bij een circus. En wilde dieren in een circus tijdens de jaren 70 was normaal of liever gezegd een begrip. Ook was het gebruik van heroïne normaal in die tijd, flower power en stonden op een verjaardag de filtersigaretten keurig in een leeg bierglas op tafel. Vandaag de dag kun je dat niet meer voorstellen. Niet meer van deze tijd. Was Nederland toen niet veel losbandiger dan nu…?
In de jaren 70 bestond internet nog niet. Pas in 1977 produceerde Apple de eerste succesvolle computer. En dat computers de wereld definitief veranderde met de komst van internet weet iedereen. Met de komst van internet zou de wereld er anders uitzien. Mensen gingen massaal online en blijven dat continu vandaag de dag nog steeds. Wie met het openbaar vervoer reist en om zich heen kijkt, ziet dat mensen continu ‘aan’ staan door bezig te zijn met een smartphone of IPad. Social Media is een hype en iedereen spuugt zijn of haar mening erop los in de vorm van een: vlog, blog, tweet of post. Begrippen die in de jaren 70 niet bestonden.
Wat me de afgelopen week opviel was dat de afgelopen week niet in het teken stond van de echte problemen die er op dit moment spelen. Ofwel het klimaat enerzijds en de oorlog in Oekraïne anderzijds. Nee, deze week ging het voornamelijk over een kaars die in de jaren 70 ergens werd achtergelaten door een keeper van Veendam en Johan Derksen. Het was volgens velen echt schandalig! Sponsoren trokken zich terug, tafelgasten wilden niet meer aanschuiven en het Openbaar Ministerie startte zelfs een onderzoek in. Kortom: paniek in de tent!
En dan vraag je je toch af. Wat nou als er geen MeToo was geweest? Had Vandaag Inside dan nog wel bestaan na zo’n aangedikt verhaal over een kaars? Of als er nou geen Partij voor de Dieren was geweest? Waren tijgers, leeuwen en olifanten dan nog wel aanwezig in een circuspiste om hun dagelijkse kunsten te vertonen? Ik denk zelf van wel. Nederland is door de jaren heen flink aan het veranderen en helaas is niet iedere verandering een verbetering. Vrijheid van meningsuiting is een groot goed en zelfs een grondrecht. Maar een scherpe column schrijven of vileine uitspraken doen kunnen vandaag de dag doodsbedreigingen opleveren. En een, hetzij aangedikt, verhaal over een kaars die 50 jaar geleden ergens werd achtergelaten kan vandaag de dag niet in goede aarde vallen zo bleek de afgelopen week.
Jammer dat we zo aan het afglijden zijn. Waar is de dialoog en het open debat gebleven? De enige talkshow zonder grachtengordel kliek is niet meer. Al weet je het met de heren maar nooit, maar dit is echt het einde van een tijdperk nu Vandaag Inside is gestopt. Voor de één een verademing voor de ander een dieptepunt. En voor diegene die zijn of haar televisie bij het vuilnis of te koop zet. Naar het circus kan je gelukkig altijd!
Ralph
.
