Week 47 was wel een week voor de boeken. Een bierfles voor een lijsttrekker op maandag en een politieke aardverschuiving op woensdag. Vroeger, in het oude normaal, moest je tot diep in de nacht wachten op de uitslagen van de verkiezingen. In het nieuwe normaal weten ze door middel van zogenaamde “exit-polls” al bij het sluiten van de stembussen, om 21.00 uur, de uitslag te melden met een marge van 1 á 2 zetels. Das toch knap? Ik vind dat zo knap dat ik er kippenvel van krijg. Het is alsof de kunde, de wetenschap, de kennis, al een beetje voor god kan spelen. Wat dat ook mag zijn. In ieder geval heb ik respect voor de geliktheid en de logica zoals het allemaal wordt gebracht.
Laten we er van uitgaan dat alles volgens het boekje is geregeld en de ‘poll’ers’ er echt kaas van hebben gegeten dan mogen we met duidelijkheid stellen dat de gemiddelde Nederlander niet echt tevreden is over het beleid dat door de vorige regeringen is gevoerd. Wat ik me dan altijd afvraag is, wie is er in welke belofte getuind? Een schimmig spel van beloftes is de laatste weken aan ons voorbij gegaan. Beloftes waarvan enkele al om 1 minuut over negen werden genuanceerd. In de politiek is een nuance gelijk aan: “Je hebt het waarschijnlijk niet helemaal goed begrepen.” In gewone mensen taal is het zoiets als: “Jullie kunnen nu eerst weer de pot op!” We doen beloftes die mijlenver buiten de grondwet gaan en simpelweg niet mogelijk zijn. Let er maar even niet op want in het coalitieoverleg moeten we toch wat water bij de wijn doen. Coalitie is een soort dooddoener van de werkelijkheid van zoals democratie feitelijk is bedoeld. In mijn ogen staat coalitievorming en democratie haaks op elkaar.
Slechts één Kamerzetel meer of minder zou het grote verschil kunnen maken en de hele zaak aanmerkelijk kunnen vereenvoudigen. Ik zie nu al vraagtekens en fronsen op gezichten verschijnen maar laat me het aan de hand van een simpel voorbeeld duidelijk maken.
We gaan er even van uit dat de complete regering gewoon uit 151 mensen bestaat, gekozen door de burgers. De stemgerechtigden. Eén van die 151 leden komt met het voorstel om de lonen van zorgmedewerkers met 10 procent te verhogen. Er volgt een stemming, verplicht voor alle 151 leden, en er zal meteen een duidelijk antwoord op tafel liggen. Geen oeverloos gezwam maar een hamerslag. Geen vriendjespolitiek maar gewoon recht door zee democratie.
Zot is het toch dat één partij al bij voorbaat een streep kan trekken door een mogelijkheid om te regeren. Om gewoon besluiten te nemen en in dit geval om puin te ruimen wat diezelfde partij heeft aangericht? Wat mij betreft mag het complete bestuurlijk systeem volledig op de schop. Het systeem wat wij moeten slikken als democratie is in mijn optiek niet meer als een farce. Het is een systeem waar verschuilen en afschuiven de overhand heeft genomen of misschien altijd al zo is geweest.
Het vertrouwen in de politiek is naar z’n grootje gegaan omdat slechts één argument nog telt. Het egoïsme van de politicus. De afstand tussen burger en politiek is groter dan ooit. Niet luisteren, maar symboolpolitiek in een wereld waar democratie slechts nog een oud uitgehold symbool vertegenwoordigd.
Laten we eerst maar van de decembermaand gaan genieten met z’n Sinterklaas, Kerstdagen en nog een Oudejaarsdag. Een maand waar zoveel steeds weer naar uitkijken maar ook een maand die voor velen gauw voorbij mag zijn. Een maand die het even extra duidelijk maakt wat het verschil tussen rijkdom en armoede feitelijk betekend. Stof tot nadenken!
Fijne zondag allemaal.
Eppo Boven fractiemedewerker VCP